Als geadopteerde de nationaliteit terugkrijgen van het land waar je geboren bent. De uit Griekenland geadopteerde Bert (62) hield dat al jaren bezig. Dit jaar is het hem gelukt om zijn Griekse nationaliteit terug te krijgen en daarbij zijn Nederlandse nationaliteit te behouden. “Als ik mijn Nederlandse paspoort daarvoor moest inleveren had ik het met veel pijn in mijn hart niet gedaan.”
Let op: meestal verlies je automatisch je Nederlandse nationaliteit als je vrijwillig een andere nationaliteit aanvraagt en krijgt. Ook als dit je oorspronkelijke nationaliteit is. Dit betekent dat direct uit het Nederlandse nationaliteitsrecht volgt dat je je Nederlandse nationaliteit kwijtraakt omdat je zelf de nationaliteit van een ander land hebt aangevraagd en gekregen. In dat geval ben je dus geen Nederlander meer, maar buitenlander. Je mag dan bijvoorbeeld niet zomaar meer in Nederland blijven wonen.
Bert weet nog dat, toen hij als kind met zijn adoptieoudersIn het Nederlands gebruiken we veel verschillende woorden voor ouders na afstand en adoptie. Iedereen gebruikt eigen woorden voor deze relaties en geeft een eigen betekenis aan deze woorden. Dat betekent dat twee personen hetzelfde woord op een andere manier kunnen interpreteren en gebruiken. Ook kunnen verschillende woorden, verschillende emoties oproepen. Dat betekent dat hetzelfde woord voor twee mensen anders kan voelen. Via een vragenlijst onderzocht INEA welke woorden we als expertisecentrum interlandelijke adoptie in wording het beste kunnen gebruiken. De uitkomst hiervan helpt ons om bepaalde woorden te kiezen. We zijn ons ervan bewust dat elk woord dat we uiteindelijk kiezen voor iedereen persoonlijk voordelen en nadelen kan hebben. We volgen als INEA de huidige maatschappelijke en wetenschappelijke discussie rondom het gebruik van taal met veel aandacht en blijven ons taalgebruik, in samenspraak met de Redactieraad en de Adviesraad, evalueren en waar nodig aanpassen. in Griekenland was en het kindertehuis bezocht, hij al meer vragen kreeg over zijn adoptie. “En naarmate ik ouder werd, merkte ik dat die band met Griekenland nog veel sterker werd. Ik voelde mezelf steeds meer een Griek, maar op papier was ik dat niet. Ik zeg nu dan altijd: ik woon in Nederland, maar in Griekenland is mijn thuis. Daarom wilde ik er ook de erkenning voor hebben op papier.”
Contact met het consulaat
In september 2024 begon voor Bert het proces voor die erkenning. Hij kwam daarvoor in contact met een Grieks geadopteerde en die vertelde hem dat er een wet was aangenomen in Griekenland waardoor het voor Grieks geadopteerden tussen 1957 en 1970 nu mogelijk is om zich officieel te laten registreren als Griekse staatsburger. “Na nog wat te hebben gebeld voor uitleg, heb ik een mail opgesteld voor het consulaat in Den Haag met de vraag wat ik precies moest doen om ook de Griekse nationaliteit aan te kunnen vragen. Het consulaat mailde me vervolgens terug wat ik moest meenemen om een Grieks paspoort aan te vragen. Dit zijn bijvoorbeeld je geboorteakte en een geldig identiteitsbewijs.”
Er moest nog meer informatie toegevoegd worden. Het consulaat wilde een uitdraai van Berts internationale Basisregistratie Personen (BRP) in plaats van het algemene BRP. In het internationale BRP staat onder andere of je getrouwd bent, of je kinderen hebt en wat de naam is van je adoptieouders. Vervolgens moest het document vertaald worden naar het Grieks, maar dat kon niet gedaan worden door zomaar een erkende Griekse vertaler in Nederland, vertelt Bert.
Erkende vertaler
Toen Bert aan de Griekse ambassade in Nederland vroeg hoe hij dan een erkende vertaler kon regelen, hebben zij het tegen betaling voor hem geregeld. “Het vertalen van het document uit het Nederlands moest dus via een officiële vertaler die door de Griekse overheid is erkend om zulke documenten te mogen vertalen. Die moet je dan gaan zoeken en ik verwachtte dat dat nogal wat tijd kon kosten, daarom heb ik het de Griekse ambassade in Nederland dus laten doen. Als die optie er niet was gekomen, was ik er zeker langer mee bezig geweest.”
Bert zegt: “Als dat allemaal geregeld is, moet er nog een stempel bij die aangeeft dat alle documenten erkend zijn. Het is in elk geval een hele papiermolen en er moet steeds weer van alles nagekeken worden. Maar zodra het allemaal is erkend bij het consulaat, dan kan je eindelijk een paspoortaanvraag doen. Dat heb ik in oktober van dit jaar gedaan.” Voor hem was het tenslotte nog een aantal weken wachten tot hij zijn Griekse paspoort echt in handen had.
Dankbaar moeten zijn
Terwijl Bert zijn verhaal vertelt waarom hij zijn Griekse nationaliteit terug wil, legt hij uit wat voor situaties ertoe leidden dat hij zijn Griekse nationaliteit wilde. Bert herinnert zich nog zo’n moment waarin het voor hem duidelijk werd dat er van hem verwacht werd dat hij dankbaar was: “Dat was toen ik als kind met mijn adoptieouders voor de eerste keer naar Griekenland ging. We lopen door Athene en op een gegeven moment zit er een schoenpoetsertje zonder benen op een plat karretje aan de straatkant. En toen zei mijn moeder tegen mij: wees maar blij dat je door ons geadopteerd bent, want anders had je zo met je knietjes op straat gezeten. Toen gaf ik die man een gulden en dat vond mijn moeder verschrikkelijk. Ze wilden het liefst dat ik die ene gulden terug ging halen.”
Hij merkt dat dat soort dingen bij hem nog meer voor het gevoel zorgde dat hij Grieks is en niet Nederlands. “Dat ik dankbaar zou moeten zijn als geadopteerde dat ik hier ben opgegroeid maakte mij boos naarmate ik dat in de jaren meer te horen kreeg. Ik vroeg me op een gegeven moment af waarom ik niet eerlijk zou mogen zeggen dat ik niet dankbaar ben, want ik heb er niet voor gekozen om daar als baby weggehaald te worden. Dat heeft mij behoorlijk gevormd tot wie ik nu ben en wat ik wil.”
Griekse identiteit voelen
Uiteindelijk heeft het Bert zo’n 4,5 maand gekost om zijn Griekse nationaliteit aan te vragen. “Je moet natuurlijk ook het stukje totdat je je paspoort echt in handen hebt er nog bijrekenen, dus zeg dat ik er in totaal ongeveer een half jaar mee bezig ben geweest. En ja, ik ben uiteraard erg blij dat het tot dit resultaat heeft geleid.” Voor hem heeft dat nu vooral rust gegeven omdat hij merkte dat hij er in Griekenland beter tussen past en daarvoor wilde hij heel graag het sluitstuk op papier hebben dat hij naast Nederlands staatsburger ook het staatsburgerschap heeft als Griek. “Ik voel me veel prettiger in Griekenland, de mentaliteit is er anders, de mensen zijn anders, naar elkaar zijn ze anders. Ik denk dat alle geadopteerden uiteindelijk wel merken dat het grootste gemis is om onder je eigen bevolking, met je eigen mensen te zijn.”
Bert vertelt daar verder over: “Ik praat met mijn handen en met mijn gevoel. In Griekenland heb ik gemerkt dat ik de mensen kan aanraken, gewoon een knuffel kan geven, dat is anders dan in Nederland. Dat zijn wat mij betreft dingen die in je genen zitten en dat kan je soms niet uiten in het land waar je woont.” Daarom gaat hij twee of drie keer per jaar naar Griekenland samen met zijn vrouw. “Gelukkig gaat zij elke keer met liefde met me mee naar Griekenland. En dan merken we steeds weer dat wanneer ik in Griekenland ben, ik helemaal opfleur.
Ook aanvragen
Een tip die Bert tenslotte dan ook aan andere Grieks geadopteerden wil meegeven is om snel stappen te ondernemen wanneer je als Grieks geadopteerde een Grieks paspoort zou willen hebben. “Ik zie de bui al hangen dat de Griekse minister op een gegeven moment zegt dat ze stoppen met die wet. Dat zou in feite natuurlijk zomaar kunnen doordat ze onder druk van een instantie het opeens anders moeten doen, waardoor je misschien te laat bent. Ik zou er in elk geval zeker wat mee doen als je al lange tijd bezig bent met het zoeken naar je Griekse identiteit.”
