Hoe kan je als adoptieouder je kind ondersteunen?

Interlandelijke adoptie is een erg ingrijpende gebeurtenis. Allereerst voor het kind dat zonder dat hij daarvoor heeft gekozen, opgroeit in een ander land dan waar hij geboren is. En voor de biologische oudersIn het Nederlands gebruiken we veel verschillende woorden voor ouders na afstand en adoptie. Iedereen gebruikt eigen woorden voor deze relaties en geeft een eigen betekenis aan deze woorden. Dat betekent dat twee personen hetzelfde woord op een andere manier kunnen interpreteren en gebruiken. Ook kunnen verschillende woorden, verschillende emoties oproepen. Dat betekent dat hetzelfde woord voor twee mensen anders kan voelen. Via een vragenlijst onderzocht INEA welke woorden we als expertisecentrum interlandelijke adoptie in wording het beste kunnen gebruiken. De uitkomst hiervan helpt ons om bepaalde woorden te kiezen. We zijn ons ervan bewust dat elk woord dat we uiteindelijk kiezen voor iedereen persoonlijk voordelen en nadelen kan hebben. We volgen als INEA de huidige maatschappelijke en wetenschappelijke discussie rondom het gebruik van taal met veel aandacht en blijven ons taalgebruik, in samenspraak met de Redactieraad en de Adviesraad, evalueren en waar nodig aanpassen. die al dan niet vrijwillig afstand hebben gedaan en daardoor (voorgoed) gescheiden zijn van hun kind. Maar ook voor jou als adoptieouder die ervoor kiest om een kind in je gezin op te nemen, is de situatie complex en ingrijpend.  

Elk geadopteerd kind maakt een unieke ontwikkeling door waarbij de thema’s afstand, verlies, verbondenheid, identiteit, loyaliteit en complexe rouw een rol kunnen spelen. De behoeften en uitdagingen van je kind zullen in iedere levensfase weer anders zijn. Het kan lastig zijn om in te schatten of je kind (extra) ondersteuning nodig heeft, en om te weten welke stappen je dan kunt zetten.     

Hieronder vind je enkele tips om je (minderjarige) kind zo goed mogelijk te ondersteunen.       

1. Herken signalen bij je kind  

Gedrag van kinderen is niet altijd gemakkelijk te duiden. Iedere levensfase brengt andere ontwikkelingstaken en gedragingen met zich mee. Wat hoort bij de leeftijd, en wat is een signaal van onderliggende (mentale) problematiek en/of trauma? Let bijvoorbeeld op:  

• Teruggetrokken gedrag of prikkelbaarheid;  
• Vermijdend gedrag, veel buitenshuis zijn;  
• Sombere en instabiele stemming;  
• Problemen met eten en slapen;  
• Moeite met vertrouwen of de gehechtheidsrelatie;  
• Vragen over afkomst of herkomst die gepaard gaan met verdriet en/of boosheid;  

Als je een of meerdere van bovenstaande gedragingen bij je kind herkent, hoeft het niet direct te betekenen dat er iets aan de hand is. Het kan een teken zijn dat je kind ondersteuning nodig heeft. De ontstaansgeschiedenis en de vroege ervaringen van je kind kunnen een rol spelen, net als de vergaande verandering in verband met de adoptie. Maar dat hoeft niet het geval te zijn. Het goed herkennen en begrijpen van het gedrag kan een verschil maken in de keuze voor passende ondersteuning.   

2. Praat er samen open over  

Jouw houding en communicatie als ouder zijn van groot belang. Probeer ruimte te bieden voor wat je kind ervaart. Doe dit vanuit een open, vragende basishouding. Zorg dat je kind weet dat het er nooit alleen voor staat. Wees betrouwbaar en voorspelbaar. Blijf beschikbaar, ook als je kind zich terugtrekt. Laat je kind met regelmaat weten dat het altijd bij je terechtkan. Zeg bijvoorbeeld: “Weet dat je altijd bij ons terecht kunt, ook als het om iets gaat waarbij je bang bent om dat te vertellen, of ons tot last te zijn.”  

Wees niet bang om thema’s als afstand en adoptie, verlies, discriminatie of loyaliteit bespreekbaar te maken. Als jij er niet zelf over begint, kan je kind het gevoel krijgen dat er niet over gesproken kan/mag worden.  

Naast vragen of zorgen over diens achtergrond, kan je kind ook worstelen met gevolgen van de adoptie zelf. Zo weten we bijvoorbeeld uit onderzoeken dat de manier waarop adoptieoudersIn het Nederlands gebruiken we veel verschillende woorden voor ouders na afstand en adoptie. Iedereen gebruikt eigen woorden voor deze relaties en geeft een eigen betekenis aan deze woorden. Dat betekent dat twee personen hetzelfde woord op een andere manier kunnen interpreteren en gebruiken. Ook kunnen verschillende woorden, verschillende emoties oproepen. Dat betekent dat hetzelfde woord voor twee mensen anders kan voelen. Via een vragenlijst onderzocht INEA welke woorden we als expertisecentrum interlandelijke adoptie in wording het beste kunnen gebruiken. De uitkomst hiervan helpt ons om bepaalde woorden te kiezen. We zijn ons ervan bewust dat elk woord dat we uiteindelijk kiezen voor iedereen persoonlijk voordelen en nadelen kan hebben. We volgen als INEA de huidige maatschappelijke en wetenschappelijke discussie rondom het gebruik van taal met veel aandacht en blijven ons taalgebruik, in samenspraak met de Redactieraad en de Adviesraad, evalueren en waar nodig aanpassen. omgaan met de verschillen tussen hen en hun kind van invloed is op de psychische gezondheid en de identiteitsontwikkeling van hun kinderen. Daarom is het belangrijk om ook de impact van jullie verschillende afkomst en uiterlijk in het gezin te erkennen en bespreekbaar te maken.  

3. Ga voorbereid in gesprek met de huisarts  

Bij psychische klachten is de huisarts vaak de eerste stap naar professionele hulp. Ter voorbereiding op een gesprek bij de huisarts kan het fijn zijn om op te schrijven wat je opvalt in het gedrag van je kind, wat je zorgen zijn, en welke vragen je hebt. Wanneer je al een ondersteunerWanneer we spreken over ondersteuners, bedoelen we ook begeleiders, hulpverleners, behandelaars en zorgprofessionals.  op het oog hebt, kun je dit met de huisarts bespreken. In het artikel ‘In gesprek met de huisarts over psychische klachten’ staan praktische tips voor geadopteerde volwassenen. Deze tips zijn mogelijk ook bruikbaar voor jou als ouder.  

4. Zoek samen naar passende ondersteuning  

Ondersteuning is op veel verschillende manieren mogelijk. Van een ondersteuner op school tot professionele hulp van een psycholoog. Belangrijk is dat je kind, maar ook jij als ouder, je gezien en veilig voelt bij degene die hulp gaat bieden. Luister goed naar de behoeften van je kind en onderzoek samen wat het nodig heeft. Ook kan het soms lastig voor een kind zijn om dingen met jou als ouder te delen. Het kan goed zijn om je kind een plek te geven waar het los van zijn ouders alles kan delen en vertellen wat het kwijt wil. De vorm van behandeling en in hoeverre je daar als ouder onderdeel van bent, is vaak afhankelijk van de leeftijd en behoeften van je kind. Het is goed om dit open te bespreken. 

Vermoed je dat de klachten verband houden met afstand en adoptie? Er zijn ondersteunersWanneer we spreken over ondersteuners, bedoelen we ook begeleiders, hulpverleners, behandelaars en zorgprofessionals.  en hulpverleners die gespecialiseerd zijn in de impact die afstand en adoptie kan hebben. Bij INEA werken ambulante ondersteuners die je graag verder (telefonisch) op weg helpen. Als je vragen hebt over de klachten of de ontwikkeling van je kind kunnen zij je helpen om dit in kaart te brengen en te kijken of er verdere ondersteuning nodig is. 

Ook biedt INEA ondersteuning aan adoptiegezinnen met minderjarige kinderen, via onze verschillende methodes zoals psycho-educatie, VIB-G en Sherborne Samenspel. VIB-G staat voor video interactie begeleiding gehechtheid, een evidence based methode die gericht is op het werken aan de gehechtheidsrelatie tussen (adoptie)ouder en kind. Wil je weten of een van deze vormen van ondersteuning iets voor jou en je kind is? Neem dan contact met ons op via de contactpagina.  

Daarnaast heeft INEA een sociale kaart samengesteld waarin verschillende ondersteuners zijn opgenomen die gespecialiseerd zijn in of ervaring hebben met werken met kinderen of volwassenen met een adoptieachtergrond. Hier kunt je zelf zoeken naar een hulpverlener in jouw regio. 

5. Jij als ouder  

Hierboven is uitgebreid stilgestaan bij de uitdagingen en moeilijkheden gedurende de ontwikkeling van je kind en de overwegingen wanneer er extra ondersteuning voor je kind nodig is. Maar zoals in het begin al is genoemd, het opnemen van een kind is ook voor jou als “nieuwe” ouder heel ingrijpend. Misschien loop je tegen dingen aan in de opvoeding van je kind of in je rol als (adoptie)ouder waar mensen in je omgeving weinig begrip voor hebben. Ook kan het zijn dat het ouderschap je confronteert met ervaringen uit je eigen verleden waar je last van ervaart. Dit soort situaties kunnen uitdagend zijn en eenzaam voelen. Het kan goed zijn om dan als ouder zelf ook ondersteuning te zoeken. Praten met andere adoptieouders kan helpen bij het omgaan met je zorgen en emoties. Daarnaast kan het delen van ervaringen steunend zijn en helpend in de zoektocht naar wat nodig is. 

Je hoeft het niet alleen te doen

Als ouder wil je het beste voor je kind. Soms heeft een kind meer nodig dan jij als ouder kunt bieden. Weet dat je het niet alleen hoeft te doen. Door openheid, erkenning en het zoeken van passende ondersteuning kun je een verschil maken, nu en in de toekomst. Maar vergeet niet dat hoewel professionele ondersteuning voor je kind waardevol kan zijn, jouw aanwezigheid en betrokkenheid als ouder essentieel is en blijft.