Wanneer je op zoek gaat naar familie, maar er weinig of geen afstammingsgegevens beschikbaar zijn, biedt DNA een goede oplossing. Om geadopteerden bij te staan en overzicht te geven in de voor- en nadelen van het gebruik van genealogische DNA-databanken is er een afwegingskader opgesteld. Dit afwegingskader bestaat uit technische, juridische en sociale onderdelen die kunnen helpen bij het maken van de beste beslissing voor jou.
Naar aanleiding van de uitkomsten uit het Commissie Joustrarapport heeft de minister van Justitie en Veiligheid het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum verzocht om een onderzoek te laten starten naar de rol van DNA in Rootszoektochten. Omdat er verschillende internationale DNA-databanken in omloop zijn, hebben de onderzoekers een afwegingskader opgesteld. In dit afwegingskader zijn er aan de hand van een drietal indicatoren de voor- en nadelen (waaronder privacy risico’s) van het gebruik van commerciële databanken uiteengezet. Deze kunnen je, als je geadopteerd bent, ondersteunen bij het maken van een afgewogen keuze.
Afwegingskader internationale DNA databanken
Een afwegingskader is een plan of hulpmiddel dat je helpt bij het maken van keuzes. Het geeft een structuur voor het beoordelen van verschillende opties op basis van vooraf bepaalde criteria. Met het gemaakte afwegingskader van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum kun je beslissen welke DNA-databank het beste is voor jou. Het afwegingskader richt zich op zes internationale DNA-databanken:Â
Volgens de onderzoekers zijn al deze databanken vooral gericht op het leveren van DNA-kits in de westerse wereld. Hierdoor zijn er weinig DNA-profielen uit niet-westerse landen beschikbaar. De “westerse wereld” verwijst over het algemeen naar landen en regio’s die historisch gezien beïnvloed zijn door de westerse cultuur en tradities, met name landen in Europa en Noord-Amerika. Ben je geboren in een niet-westers land? Dan kan het mogelijk moeilijker zijn om een match te vinden voor jou.
Als je het hele onderzoeksrapport wilt lezen, kun je het rapport vinden op de website van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum.Â
Veelgestelde vragen rondom DNA databanken
Via de door jou gekozen DNA-databank ontvang je na aankoop je DNA-kit. Een DNA-kit bestaat uit een registratiecode, een wattenstaafje en een envelop zodat je, na afname van de test, jouw kit kunt retourneren naar het laboratorium. LET OP: hoelang het duurt voordat jouw kit arriveert, is afhankelijk van waar je de test koopt.
De kosten liggen tussen de €50-100,-. Voor dit bedrag krijg je een test toegestuurd en wordt jouw DNA-profiel ingeschreven in de databank. Het vinden van DNA-matches zit bij alle DNA-databanken in het standaardpakket. De meeste databanken bieden naast een standaardpakket ook optionele upgrades aan. Tegen betaling kunnen er meer analyses op jouw DNA-profiel worden gedaan.
DNA kan worden verzameld door middel van een uitstrijkje van de wang of door het verzamelen van spuug. In de meeste gevallen is de instructie voor afname bijgesloten in de DNA-kit. Mocht dit niet het geval zijn, dan kun je de website van de desbetreffende databank raadplegen voor instructie.
Door het doen van een DNA test kan je erachter komen wie jouw biologische familie is en wat jouw afkomst is. Ook kan het aantonen of je drager bent van een erfelijke aandoening en/of dat er een erfelijke aandoening zich voordoet binnen jouw familie. De resultaten van een DNA-test worden in de databank weergegeven als ‘matches’ en ‘etniciteitschattingen’. Bij iedere match – uitgedrukt in percentages of Centimorgans – wordt een inschatting gemaakt van jouw mogelijke familierelatie. Etniciteit schattingen worden op basis van referentiegroepen gemaakt. Mocht je meer willen weten over deze begrippen, raadpleeg dan de website van de door jou gekozen DNA-databank.
Dat is geheel afhankelijk van de databank die je raadpleegt. Nadat je de DNA-kit hebt opgestuurd naar het laboratorium heeft het enige verwerkingstijd nodig om je testuitslagen te analyseren. Je kunt op de website van de desbetreffende databank vinden wat de verwerkingstijden zijn.
Dit is afhankelijk van de databank die je raadpleegt. We adviseren je om op de website van de door jou gekozen databank zorgvuldig de privacyverklaring of het reglement van de DNA-databank door te lezen. Wil je meer weten over privacy bij internationale databanken?
Wanneer je een adoptieachtergrond hebt kun je ervoor kiezen om je in te schrijven in verschillende DNA- databanken. Family Tree DNA beschikt in het bijzonder over een algemeen forum waarin geadopteerde personen hun ervaringen kunnen delen met- en vragen kunnen stellen aan elkaar. Een aantal herkomstlanden maakt specifiek gebruik van een bepaalde DNA-databank.
